Badanie cytologiczne jest stosunkowo proste, a jednocześnie ma ogromne znaczenie w profilaktyce raka szyjki macicy. Z powodu raka macicy umiera codziennie aż pięć Polek. Cytologia polega na pobraniu wymazu z szyjki macicy. Dzięki niej można m.in. ocenić komórki nabłonka i zapobiec ponad 80% przypadkom złośliwego raka szyjki macicy. Jest równie ważna jak inne badania ginekologiczne i powinna być wykonywana przez dorosłe kobiety, a także nastolatki, które rozpoczęły współżycie seksualne.

Specyfika badania cytologicznego

Badanie cytologiczne wykonywane jest w gabinecie ginekologicznym. Lekarz przy pomocy wziernika dopochwowego odsłania szyjkę macicy. Kolejnym krokiem jest pobranie materiału komórkowego. Zazwyczaj pobiera się go poprzez pocieranie tkanek pochwy np. przy pomocy specjalnej szczoteczki do wymazów cytologicznych. Badanie może sprawiać delikatny dyskomfort, lecz jest całkowicie bezbolesne.

Wyniki badania cytologicznego

Pobrany materiał umieszcza się na szkiełku podstawowym i utrwala. Po zabarwieniu (tzw. barwienie Papanicolaou) lekarz ogląda go pod mikroskopem. Od lat czterdziestych wynik cytologii klasyfikowało się na grupy. Z kolei od końca lat dziewięćdziesiątych stosuje się system Bethesda, który jest dokładniejszy i dostarcza ginekologom więcej informacji, istotnych w późniejszym postępowaniu w przypadku nieprawidłowych wyników. Zaleca on określenie, czy rozmaz zawiera odpowiedni materiał do oceny, ogólne stwierdzenie, czy obraz jest prawidłowy, czy nie, oraz rzetelny opis ewentualnych zmian zgodny z obowiązującą terminologią. W skład opisu wchodzi określenie rodzaju zakażenia, zmian reparacyjnych, obecność nieprawidłowych komórek nabłonkowych i komórek innych nowotworów, oraz ocena stanu hormonalnego pacjentki. Nieprawidłowy wynik cytologii nie musi oznaczać więc raka szyjki macicy. Nabłonek szyjki podlega stałym zmianom oraz procesom naprawczym, które często nie wymagają żadnego leczenia. Nieprawidłowy wynik należy jednak zawsze skonsultować z lekarzem.